14 Mayıs Seçimindeki İlkler Neler? Yeni Seçim Yasası, İttifaklar ve Seçim Takvimi
14 Mayıs'ta yapılacak olan seçim için hazırlıklar tam gaz devam ederken, yeni seçim yasasının ilk kez uygulanacak oluşu merak uyandırdı. Kamuoyu yeni seçim yasasının nasıl uygulanacağını araştırırken, takvim de netleşti.
İttifakların milletvekili adayı çıkarabilmesi için gerekenler değiştirilirken, listeler üzerinde uzun ve stratejik bir şekilde çalışma süreci de başladı. Yeni yasa ise ittifak yapacak olan partiler arasında kritik değişikliklere işaret ediyor.
Yeni Seçim Barajı: Yüzde 7
14 Mayıs 2023 Pazar günü yeni seçim yasasıyla seçime hazırlanan Türkiye'de ittifak partiler için kritik değişiklikler gündeme geldi.
Seçim barajı yüzde 7'ye indirilirken, barajın ittifakla seçime girecek olan partilerde ayrı ayrı uygulanmayacağı belirtildi. Yani; ittifakın oyu yüzde 7'yi geçtiğinde tüm partiler de barajı geçmiş sayılacak.
Milletvekili Çıkarmak İçin Baraj Parti Tarafından Geçilmek Zorunda
Öte yandan milletvekili çıkarmak için ittifakın toplam oyları değil, partilerin tek başına aldığı oylar belirleyici bir rol alacak.
Önceki yıllarda partilerin çıkarabileceği milletvekili sayısı, ittifakın toplam oyuna göre belirleniyordu. Ancak yeni sistemde partiler, kendi oy sayılarına göre milletvekili çıkaracaklar.
D'HONT sistemiyle bulunacak olan milletvekili sayısında eğer bir parti yeterli oy alamazsa, milletvekili çıkaramayacak. Aynı zamanda da o partinin oyları, ittifakın hanesine "artık oy" olarak yazılmayacak, boşa gidecek.
Uzmanların da yorumladığı bu yeni sistemde ittifaka dahil olan partiler, ortak liste ile seçime girerek daha avantajlı olabilecekler.
Hangi Parti Hangi İttifakla?
14 Mayıs seçimlerinde AK Parti, Büyük Birlik Partisi (BBP), Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve Yeniden Refah Partisi (YRP) Cumhur İttifakı çatısında seçime girecek. Ancak tüm partiler seçmen karşısına kendi liste ve logolarıyla çıkacak.
Öte yandan Millet İttifakı'nda da 6 siyasi parti arasındaki liste hazırlıkları hala devam ediyor. CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, Demokrasi ve Atılım Partisi ve Gelecek Partisi'nin bulunduğu ittifakta CHP ve İYİ Parti'nin az sayıda ilde ortak liste hazırlayabileceği konuşuluyor.
DEVA, Gelecek ve Saadet Parti'lerinin ise "ittifak içinde ittifak" formülüne çalıştığı bilinirken, henüz net bir açıklama kamuoyuyla paylaşılmadı.
Yeşil Sol Parti, Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve Emek Partisi de (EMEP) ise "Emek ve Özgürlük İttifakı" adıyla seçimlere katılacak. HDP ise henüz Anayasa Mahkemesi'nde devam eden kapatma davası nedeniyle Yeşil Sol Parti'den listelere girecek.
Son olarak Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ ile Adalet Partisi Genel Başkanı Vecdet Öz'ün imzalarını taşıyan ATA İttifakı da yine birlikte seçime gidecek.
Güncel Seçim Takvimi 2023
TBMM ve Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) onayladığı güncel seçim takviminde artık partilerin ve ittifaklarının oy pusulasındaki yerlerinin kurayla belirlenmesi bekleniyor. Yayımlanan 2023 güncel seçim takvimi ise şöyle: